Organizm, który nie jest zdolny do rozwoju, nie stanowi embrionu ludzkiego i dlatego metody wykorzystujące ludzkie komórki jajowe mogą zostać opatentowane w Unii Europejskiej – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE, zmieniając tym samym swoją decyzję sprzed 3 lat.
W 2011 r. Trybunał uznał niezapłodnione ludzkie komórki jajowe, pobudzone do podziału i rozwoju, za ludzki embrion. Środowiska naukowe uznały wówczas tę decyzję za zamach na badania medyczne w UE.
Wielu naukowców pokłada w badaniach z udziałem komórek macierzystych ogromne nadzieje, widząc w nich szansę na wyleczenie rozmaitych chorób, przywrócenie sprawności sparaliżowanym, czy na wyhodowanie narządów do przeszczepu. Do tej pory wyrok Trybunału, który nie pozwalał na opatentowanie w UE metod z użyciem niezapłodnionych komórek jajowych, uniemożliwiał komercjalizację odkryć medycznych w tej dziedzinie.
Dzisiejszy wyrok Trybunału dopuszczający opatentowanie wykorzystania takiego organizmu do celów przemysłowych lub handlowych otwiera drogę do rozwoju biotechnologii w UE.
W najnowszym orzeczeniu Trybunał określa, jak należy rozumieć pojęcie embrionu ludzkiego: „Niezapłodniona ludzka komórka jajowa musi koniecznie mieć wrodzoną zdolność rozwinięcia się w jednostkę ludzką. W konsekwencji sama okoliczność, iż ludzka komórka jajowa aktywowana w drodze partenogenezy rozpoczyna proces rozwoju, nie jest wystarczająca do uznania jej za embrion ludzki”. Jeśli jednak komórka jajowa ma wrodzoną zdolność rozwinięcia się w jednostkę ludzką, powinna być traktowana w taki sam sposób jak zapłodniona ludzka komórka jajowa.
Z prośbą o interpretację pojęcia embrionu ludzkiego zwrócił się do unijnego Trybunału brytyjski Wysoki Sąd Sprawiedliwości High Court of Justice), który ma rozstrzygnąć spór między spółką International Stem Cell Corporation (ISCO) a brytyjskim urzędem patentowym. Chodzi o to czy można opatentować metody z wykorzystaniem ludzkich niezapłodnionych komórek jajowych aktywowanych w drodze partenogenezy, czyli rozwoju z komórki jajowej bez użycia plemnika.
Unijna dyrektywa o ochronie prawnej wynalazków biotechnologicznych z 1998 r. mówi, że nie można patentować wykorzystywania embrionów ludzkich do celów przemysłowych lub handlowych, a wspomniany wyrok Trybunału sprzed trzech lat uznawał komórki jajowe pobudzone do rozwoju bez użycia plemnika za embriony ludzkie.
Sąd brytyjski chciał uzyskać jasność, czy embrion ludzki ogranicza się do organizmów mogących zapoczątkować proces rozwoju, który prowadzi do powstania jednostki ludzkiej, bo – zgodnie z aktualną wiedzą naukową – organizmy jak te będące przedmiotem wniosków o rejestrację patentu, nie mogą rozwinąć się w człowieka.
Autor: medexpress.pl
09.12.2014r.
